روش‌های نگهداری و آبیاری فضای سبز
به طور کلی زندگی شهری سلامت جسمانی و روانی انسان‌ها را نسبت به زندگی روستایی تحت تاثیر بیشتری قرار می‌دهد.
فضاهای سبز شهری برای رفع برخی مشکلات انسان‌ها در شهرهای پرجمعیت طراحی شده است.
در سال‌ها و دهه‌های اخیر به دلیل وجود آلاینده‌ها، شهرها دچار افزایش درجه حرارت شده‌اند که این موضوع به شدت سلامت انسان‌ها را به خطر می‌اندازد.
در این راستا ثابت شده است که فضای سبز شهری می‌تواند به عنوان یک زیرساخت مشترک شهری دارای اثر خنک کننده باشد. از این رو موضوع نگهداری و آبیاری فضای سبز مساله‌ی مهمی است که به برنامه‌ریزی نیاز دارد.
نتایج نشان می‌دهد که مساحت فضای سبز باید بین ۰.۶-۰.۷ کیلومتر مربع یا محیط باید بین ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ متر باشد تا بتواند به طور موثر کنترل کننده گرما باشد.
در طراحی فضای سبز شهری باید نکاتی را جهت موثر بودن آن‌ها در نظر گرفت نکاتی نظیر:
- برای هر هزار نفر افراد شهری سیزده هزار متر مربع پارک احداث شود.
- حداقل 20 درصد فضاهای شهر به عنوان فضای عمومی در اختیار شهرداری باشد.
- فضای سبز خیابان‌ها دارای مسیرهای پیاده روی خوب و امن و مرتبط باشد.
مزایای فضای سبز
فضای سبز در شهرها مزایای زیادی دارد که در زیر آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
فراهم کردن تفریح شهروندان
فضای باز شهری اغلب به دلیل فرصت‌های تفریحی که فراهم می‌کند شناخته می‌شود. تفریح در فضای باز شهری ممکن است شامل تفریح فعال (مانند ورزش‌های گروهی و یا ورزش‌های فردی) یا تفریح غیرفعال باشد که ممکن است به سادگی مستلزم حضور در فضای باز باشد.
تحقیقات نشان می‌دهد که وقتی فضاهای سبز جذاب و در دسترس وجود داشته باشد افراد بیشتر به فعالیت بدنی می‌پردازند که این امر برای دوری از فضای شلوغ شهری بسیار مناسب است و باعث از بین رفتن استرس می‌شود و خطر ابتلا به افسردگی را کاهش می‌دهد زیرا افراد به پیاده روی و ورزش در فضای باز روی می‌آورند.
زیبایی شناسی
ارزش زیبایی شناختی فضاهای باز شهری بدیهی است.
مردم از دیدن طبیعت لذت می‌برند به ویژه هنگامی که در محیط‌های شهری از دیدن آن به طور گسترده محروم هستند. یک محقق بیان می‌کند که چگونه مکان‌های جذاب، به نگرش‌های مثبت و جلوگیری ازهنجارهای اجتماعی کمک می‌کنند.
تاثیر بر سلامتی
سازمان بهداشت جهانی فضاهای سبز شهری را برای سلامت انسان مهم می‌داند.
این مناطق تاثیر مثبتی بر سلامت روحی و جسمی دارند. فضاهای باز شهری اغلب شامل درختان یا درختچه‌هایی است که به تعدیل دما و کاهش هوا کمک می‌کند.
دسترسی به فضای باز شهری نیز به طور مستقیم به کاهش شیوع و شدت بیماری‌های مزمن ناشی از شیوه زندگی بی‌تحرک و همچنین به بهبود سلامت روانی انسان‌های شهرنشین کمک زیادی می‌کند.
کاهش میزان بیماری‌های مزمن
بهبود دسترسی به فضای سبز با کاهش علایم بیماری‌های قلبی عروقی همراه است و معمولا کاهش مرگ ناشی از این بیماری‌ها در جمعیت‌هایی مشاهده می‌شود که در فاصله ۱ کیلومتری ازفضای سبز زندگی می‌کنند.
همچنین می‌تواند به بهبود میزان فعالیت بدنی، کاهش بروز چاقی، و بهبود سلامت تنفسی کمک کند.
کاهش بیماری‌های روانی و بهبود انسجام اجتماعی
بیماری‌های روانی یک تابو و نگرانی عمده در دنیای پر سرعت فعلی به شمار می‌رود.
بیماری روانی در جهان با هشت میلیون مرگ در سال مرتبط است.
در مناطق شهری دسترسی محدود به فضای سبز و کیفیت پایین فضاهای سبز موجود ممکن است به ضعف سلامت روان دامن بزند و وجود فضای سبز خوب در نزدیکی هر فرد استرس را کاهش می‌دهد و باعث انسجام اجتماعی بیشتری می‌شود.
سلامت تنفسی
دسترسی کافی به فضای سبز شهری می‌تواند با نتایج خوبی بر سلامت تنفسی همراه باشد تا زمانی که مناطق فضای سبز شرایط خاصی را داشته باشند.
یک مطالعه جدید نشان داد که مرگ و میر ناشی از ذات الریه و بیماری‌های مزمن تنفسی تحتانی را می‌توان با افزایش فضای سبز در سطح شهر کاهش داد.
تاثیر بر دمای بالا
مناطق شهری به دلیل وجود جمعیت بالا دمای بالاتری نسبت به مناطق توسعه نیافته دارند.
میانگین دما در طول روز در شهرها می‌تواند ۱۸-۲۷ درجه فارنهایت بالاتر از مناطق روستایی اطراف باشد.
فضاهای سبز در مناطق شهری می‌توانند از طریق سایه زدن و تبخیر و تعرق به کاهش این دمای افزایش یافته کمک کنند. این سایه از طریق درختان بلندتر ایجاد می‌شوند و باعث کمتر شدن گرما در سطح شهر می‌شود.
تاثیر بر کیفیت هوا
درختان موجود در فضای سبز می‌توانند با تولید اکسیژن، دی اکسید کربن یا آلودگی‌های ناشی از فعالیت انسانی را در جو زمین کاهش دهند.
تاثیر روی کودکان
کودکان بیشتر وقت خود را در مدرسه می‌گذرانند که حدود ۶ ساعت در روز است.
مدارس واقع در مناطق شهری ذرات معلق بالاتری نسبت به مدارس مناطق روستایی دارند.
در مقایسه کودکان در مدارس واقع در مناطق روستایی، کودکانی که در مدارس مناطق صنعتی و شهری حضور دارند دارای سطوح بالاتری از متابولیت‌های ادراری (هیدروکربن‌های معطر چند حلقه‌ای) هستند که با الودگی هوا مرتبط است.
فضاهای سبز می‌توانند ذرات معلق موجود در هوا را با جلوگیری از جابجایی به مکان‌های دیگر کاهش دهند.
سال‌های نوجوانی برای افراد بسیار مهم است زیرا زمان رشد و توسعه و القای عادات است.
وقتی به نوجوانان فرصت فعالیت داده می‌شود معمولا از این فرصت استفاده می‌کنند. معمولا نوجوانانی که به پارک‌ها و امکانات تفریحی از طریق فضای سبز شهری دسترسی بیشتری دارند، فعال‌تر از افرادی هستند که دسترسی ندارند.
زیرا آن‌ها معمولا بیشتر به پیاده روی و فعالیت بدنی می‌پردازند و در نتیجه زمان کم تحرکی‌شان کاهش می‌یابد.
همچنین مشاهده شده است که فضای سبز با درجه شاخص توده بدنی مرتبط است.
اگر به کودکان فرصت فعالیت و حفظ شاخص توده بدنی سالم در سال‌های نوجوانی داده شود احتمال چاقی در بزرگسالی کمتر است.
اثرات بر سلامت روان
کودکانی که در معرض فضاهای سبز شهری قرار دارند این فرصت را دارند که با محیط خود و سایر افراد جامعه تعامل بیشتری داشته باشند و انرژی خود را به سادگی تخلیه کنند.
یک مطالعه نشان داده است که‌عدم دسترسی به فضاهای سبز شهری در برخی از کودکان ایجاد مشکلاتی مانند بیش فعالی می‌کند.
در مقابل دسترسی به فضای سبز باعث فعل و انفعالات همکاری و رفتار خوب با افراد دیگر، تعاملات مهم با طبیعت، حیوانات، و همسالان و اثر مثبت در رشد کودک و کاهش مشکلات رفتاری از جمله اختلال بیش فعالی نقص توجه (بیش فعالی) خواهد شد.
فضاهای سبز شهری به کودکان اجازه می‌دهد انرژی اضافی خود را تخلیه کنند و توانایی تمرکز خود را در صورت نیاز در مدرسه و خانه بهبود ببخشند.
یکی دیگر از جنبه‌های فضای سبز شهری که سلامت روان را بهبود می‌بخشد دسترسی کودکان به یک جامعه است.
فعالیت‌های تفریحی و بازی در پارک به کودکان این فرصت را می‌دهد تا با کودکان دیگر تعامل داشته باشند و یک حلقه اجتماعی و به طور کلی مهارت‌های اجتماعی ایجاد کنند.
کودکانی که شبکه اجتماعی خوبی دارند احساس می‌کنند در جامعه‌ای گنجانده شده‌اند و اعتماد به نفس و رفاه بیشتری را در زندگی روزمره خود پیدا خواهند کرد.
به طور کلی تجربیات پیوندی که از فضاهای سبز شهری حاصل می‌شود با رشد شناختی و اجتماعی کودک ارتباط دارد.
انواع روش‌های آبیاری فضای سبز
آبیاری فضای سبز مانند کشاورزی به دو روش آبیاری سطحی و تحت فشار انجام می‌گردد که به نوع پوشش فضای سبز هر منطقه بستگی دارد.
- آبیاری سطحی
- آبیاری تحت فشار
- آبیاری بارانی
- آبیاری قطره‌ای
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. آبیاری سطحی
به روشی گفته می‌شود که آب را روی سطح زمین و فضای سبز پخش می‌کنند. رایج‌ترین روش‌های این نوع آبیاری روش کرتی یا غرقابی نواری و جویچه‌ای می‌باشد.
مزایا: این روش برای انجام کار ساده است و به دانش بالا نیازی ندارد و هزینه پایین‌تری نسبت به روش‌های دیگر دارد.
معایب: نیاز به تجربه و نیروی کارگری زیادی دارد و بطور کلی باعث کاهش راندمان می‌شود.
2. آبیاری تحت فشار
به روش‌هایی گفته می‌شود که آب را با فشار بیشتر از یک اتمسفر از طریق یک شبکه انتقال در فضای سبز توزیع می‌کنند. آبیاری تحت فشار به دو دسته آبیاری بارانی و قطره‌ای تقسیم می‌شود.
3. آبیاری بارانی
به روشی گفته می‌شود که آب از طریق سیستم پمپاژ، لوله‌ها و آبپاش‌ها به هوا پاشیده شود تا همانند قطرات باران روی گیاهان بریزد که این روش را بیشتر برای محصولات کشت ردیفی و همچنین درختان استفاده می‌کنند روش بارانی می‌تواند ۶۰ تا ۷۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی کند.
این روش در زمین‌های مختلف قابل اجرا می‌باشد اما برای زمین‌هایی که شیب خیلی تند دارند مناسب نمی‌باشد زیرا باعث افت فشار آب می‌شود.
اگر ناخالصی و رسوبات آب آبیاری زمین شما زیاد است، برای سیستم آبیاری خود از ایستگاه فیلتراسیون استفاده کنید.
مزایای سیستم آبیاری بارانی عبارت است از:
- استفاده از لوله‌های انتقال آب و حذف کانال‌هایی که تلفات آب زیادی داشتند.
- سازگاری خوب با انواع خاک‌ها
- مناسب برای محصولات با تراکم کشت بالا
- ۵۰ درصد صرفه جویی در مصرف آب
- بالا رفتن راندمان در کشاورزی
- کنترل بیشتر در برنامه ریزی آبیاری
- سازگاری با انواع آب و هوا بجز زمین‌های بادخیز
- امکان اضافه کردن کود و مواد مغذی به آب برای آبیاری
معایب سیستم آبیاری بارانی عبارت است از:
- باد در این روش یک عامل اصلی در تخریب است.
- هزینه اولیه زیادی دارد.
- نرخ تبخیر بالایی دارد.
- اگر ذرات معلق در آب زیاد باشد امکان استفاده از این روش وجود ندارد.
- سموم استفاده شده برای محصول در این روش از روی برگ‌ها شسته می‌شود.
4. آبیاری قطره‌ای
یکی از روش‌های آبیاری فضای سبز از طریق آبیاری قطره‌ای است.
در این روش آب از طریق یک لوله کم فشار به صورت شبکه پخش می‌شود.
می‌توان از یک الگوی از قبل تعیین شده استفاده کرد که میزان آب مصرفی در آن مشخص شده است.
برای خروج آب بر روی خاک از یک قطره چکان که در فواصل مورد نیاز روی لوله‌ها سوار شده است استفاده می‌گردد که می‌توانید تجهیزات آن را از مراکز فروش وسایل آبیاری قطره ای تهیه کنید.
مزایای سیستم آبیاری قطره‌ای عبارت است از:
- آبیاری قطره‌ای هزینه‌های بهره برداری را کاهش می‌دهد
- در این روش آب کمتری نسبت به سایر سیستم‌های آبیاری نیاز دارد
- آبیاری قطره‌ای آسان‌ترین راه آب دادن به هر گیاه
- کاهش رشد علف‌های هرز و کم شدن هزینه کارگر
- کمتر شدن مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی
- همچنین در این روش خاک کمتری خیس می‌شود
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.